BIST 9.080
DOLAR 32,37
EURO 35,01
ALTIN 2.323,83

Çocuklar neden terk edilme korkusu yaşar?

Çocukları terk edilme ve yalnız kalamama sorunları yaşayan anne ve babalar sorun belki de sizin söylediklerinizdedir.

"Çocuklar neden tırnak yer?" başlıklı yazımı okuyan iki çocuk annesi bir okurumuzdan mail aldım. Kendisinin izni olmadığı için ismini ve mailin detaylarını aktarmak istemiyorum. 3 yaşında bir oğlu ve yeni bir bebeği olan okurum da birçok anne baba gibi çocuğunun tırnaklarını yemesinden şikayetçiydi. Tırnak yeme sorununa ilişkin yazımızı okuyup çocuğunu gözlemlemeye başlayınca asıl sorunun oğlunda 'yalnız kalma, terk edilme' korkusu olduğunu keşfetmiş. "Yazınızı okurken ağladım" diyen sevgili okurum çocuğuna nasıl yardımcı olabileceğini sormuş. Çocuğunda terk edilme, yalnız kalma korkusu yaşayan başka ailelere de yol gösterici olması adına bir derleme yapmak istedim.

Buyrun başlayalım!

Keşke çocuklarımızı yetiştirirken her şey mükemmel olsa da hiç hata yapmasak ama böyle bir gerçeklik yok. İşe anne baba da olsanız hata yapabileceğinizi kabul ederek başlamak şart. Sonrasında çocuğunuzda ve çocuğunuzla olan bir sorun bir bozulma seziyorsanız şanslı olduğunuzu bilin. Çünkü ortada sorunlar varken hiç sorun olmadığını sanmanın maliyeti çok acı olabilir. Sorunun varlığını kabul edip kolları sıvarsanız yüzde 50'yi başından başarmış olursunuz. 

Çocuklarda terk edilme, yalnız kalma korkusu çok erken yaşlarda başlayabilir. Okurumuzun yaşadığı durumda olduğu gibi 3 yaşında bir çocuk çok şiddetli terk edilme, yalnız kalma korkusu yaşayabilir. Hissettiklerini anlatamasa da hareketleriyle durumunu çok net ortaya koyabilir.

Mesela;

- Ailesinden özellikle de annesinden asla ayrılmak istemez.

- Yalnız yatamaz.

- Bir odada dahi yalnız kalmayı reddeder.

- Okul, kreş vs. gibi ortamlara girmeyi reddeder.

- Gece uykusu düzensiz olur.

- Hırçınlaşır ya da içine kapanır. 

- Özgüvensiz bir profil çizerler, denemekten korkarlar. 

- Arkadaşlık kurmakta zorlanır, kardeşine karşı öfke ve reddetme içinde olabilir. 

Peki ne oluyor da bu yaşta bir çocukta terk edilme korkusu gelişiyor?

Ne yazık ki bu sorunun yanıtı biz yetişkinlerin yanlış davranışlarında gizli. 

Çocuklar terk edilme, yalnız kalma gibi korkuları yaşıtlarından değil biz yetişkinlerden öğrenirler. Biz yetişkinlerin çocuklarımızdan ayrılma şeklimiz onlarda yalnız kalabilme yeteneği geliştirebileceği gibi, yalnız kalamama, terk edilme hissi gibi korkular geliştirmelerine de neden olabilir.

Eğer ebeveynler ve bakımdan sorumlu diğer yetişkinler çocukla doğru şekilde ayrılmıyorsa bu onda kaygı, endişe ve korku yaratır. 

Örneğin,

- Ebeveynlerden biri  'aman uyanmadan kaçayım da ağlamasın' diye çocuk uyurken onu evde başka birileriyle bırakırsa. 

- Çocuğunuz siz ondan ayrılırken ağlamasına ve aşırı tepki göstermesine karşın onu bırakıp gitmişseniz.

- Ayrılma anında ağlamaması için ona kızmış, tehdit etmik ya da telkinde bulunmuşsanız.

- Yapmamasını istediğiniz bir davranışı ortadan kaldırmak için 'bak giderim başkasının annesi olurum. Başka çocukları severim vs.' gibi sözler sarf etmişseniz.

- Sizin dışınızda başka bir yetişkin sürekli çocuğa anne ve babasının gitmesiyle ilgili şaka, espri, korkutma vs. yapıyorsa.

Çocuklarda ayrılma korkusu gelişir. Okurumuzun yaşadığı gibi ayrılma korkusu yaşayan bir çocuğun durumu yeni bir kardeşin doğumuyla kronik bir soruna dönüşebilir. Annesinin gidip dönmeyeceği endişesi tek bir gece bile ondan ayrı kaldığında pekişebilir.

Peki yeniden güvenli bağlanmayı sağlamak için neler yapılabilir?

İşe çocuğunuzun korkularını 'konuşmayarak' başlamalısınız. Bu tip sorunları çocuğunuzla konuşarak aşamayacağınızı ilin. Küçük yaş grubundaki bu tip çocukları ancak anne ve babanın güvenli davranışları rahatlatır. 

Bu tip sorunlar yaşayan çocukları anne ve babalar kendi hayatlarına dahil etmelidirler. Demek istediğim çocuğunuzu götürebileceğiniz her yere götürün. 'Çocukla zor olur şimdi' deyip onu geride bırakmayın. Biraz daha fazla zaman almasa da mesela alışverişe onu da götürün, doktora gelmesine izin verin. Çocuğunuz sizin hayatınıza dahil oldukça insanların farklı yerlere gidip döndüğünü kanıtsar ve normalleştirir. 

Eğer gerçekten çocuğunuzdan ayrılmanıza neden olacak bir durum varsa bunu mutlaka ona anlatın. Basit cümlelerle neden gittiğinizi, neden onun gelemeyeceğini ve mutlaka geri döneceğinizi sakince anlatın. Ayrılıkları kolaylaştırmasına yardımcı olun. Mesela, 'Sen bana 3 tane resim çiz, ben de sana 3 tane resim çizeyim döndüğümde resimleri değiştirelim' deyin. Bu onun kafasında sizin dönüşünüzü somutlaştırır ve süreci kolay atlatmasına yardımcı olur.

Günlük rutininizde çocuklarınızdan yardım alın. Çocuğunuzla paylaşacaklarınızın bir sınırı olmadığını bilin. Ona fiziken ve ruhen zarar verebilecek şeylerin dışındaki her şeye dahil olmasını sağlayın. Bırakın masayı hazırlasın, çamaşırları asmanıza yardımcı olsun. Yaratıcılığınıza güvenin. Çocuklarınızla geçirdiğiniz her mutlu an size de iyi gelecektir. Hatırlayın! Kendini değerli hisseden çocukların özgüvenleri gelişir. 

Ve en önemlisi 'gülün, güldürün.'

Mutlu olan çocuklar ailelerine güvenli bağlanırlar. Siz çok gülün siz güldükçe onlar da mutlu ve güvenli olacaklar.

Siz kendinizi huzurlu ve mutlu hissederseniz çocuklarınız kaygı duymaz. Kaygıdan uzaklaşan çocuklar saplantılı davranışları terk eder. 

Deniz Temur'u sosyal medyadan da takip edebilirsiniz

facebook.com/obenimannem

instagram.com/obenimannem